Gazeteci Aydın Engin 81 yaşında hayatını kaybetti. 60’lı yılların sonunda gazeteciliğe başlayan Engin, mücadele, sürgün ve hapisle geçen ömrüne sayısız köşe yazısı ve makale sığdırdı.
Tiyatrocu, yazar, taksi şoförü, gazeteci… Hayat onu, bir şapkayı çıkarıp diğerini takarken yaşadıkları ve yaşatılanlar nedeniyle 1960 sonrası Türkiye siyasi tarihinin en yakın tanıklarından yaptı. Gazeteci Aydın Engin’in ders niyetine okutulabilecek bugün sonlanan yaşamı, 1941 yılında İzmir’in Ödemiş ilçesinde dünyaya gözlerini açmasıyla başladı.
Haylaz ama çalışkan bir öğrenciydi. Ailesi mühendislik okumasını istiyordu fakat onun gönlü hukuktaydı. Teknik üniversiteyi de kazanmasına rağmen bunu ailesine hiç söylemeden İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu. Üniversite yıllarında amatör tiyatroya başladı. Fakülteye devam ederken tiyatroyu profesyonel olarak sürdürme kararı aldı ve eğitimini yarıda bıraktı.
Gülriz Sururi-Engin Cezzar topluluğuna dramaturg olarak girdi. Küçük rollerde de yer alıyordu. 1967 yılında Tuncel Kurtiz, Mustafa Alabora, Tuncer Necmioğlu, Umur Bugay ve Müjdat Gezen ile beraber “Halk Oyuncuları” tiyatrosunu kurdu. Kaleme aldığı, Süleyman Demirel’i konu alan “Devr-i Süleyman” oyunu, iki sene kapalı gişe oynadı. Tuncel Kurtiz’in askere gittiği 1969 yılında Aydın Engin de bu kez tiyatroyu bıraktı ve gazeteciliğe yöneldi.
Askerden izinli gelen Kurtiz’in, “Tiyatroyu bıraktın, profesyonel devrimci mi oldun” sorusuna, “Hayır, sendika yayınları çıkaran gazeteci oldum” dese de, aslında “daha devrimci bir iş yapma” arzusuyla tiyatroya veda etmişti. İşçilerin arasında çalışmak istediğine karar vererek, hukuku bir günde bırakmaya karar verdiği gibi, tiyatroyu da aynı hızla terk etti ve sendikalarda çalışmaya başladı.
Hayatını yazıyla kazanıyordu ve bundan memnundu da. Tiyatro ile başlayan sanat serüvenini, sinemacı Yılmaz Güney’e “gölge yazarlık” yaparak, yani senarist olarak sürdü. Ancak bir süre sonra esas meşgalesi, gazetecilik oldu. 12 Mart 1971 Muhtırası döneminde tutuklandı, cezaevinden çıktıktan sonra “Yeni Ortam” gazetesinde yazı işleri müdürlüğü yaptı. 1974 yılında Yusuf Bahadınlı ve önce iş arkadaşı, sonra yoldaşı ve nihayet eşi olacağı Oya Baydar’la “İlke” dergisini kurdu. Baydar’la, Türkiye Sosyalist İşçi Partisi’nin (TSİP) kurucuları arasında yer aldı.
1991 yılının mayıs ayında Türkiye’ye dönüş yaptı. Cumhuriyet, Birgün, Agos gazeteleri ile T24 haber sitesinde yazılar yazdı. Ömrü cezaevi, sürgün ve yargılamalarla geçen Aydın Engin, 2000’li yıllarda da benzer bir muameleyle karşılaştı. 2016 yılının Ekim ayında Cumhuriyet gazetesine yapılan operasyon kapsamında evi basıldı. Polislerin 75 yaşındaki gazeteciyi çekiştirerek gözaltına aldığı görüntüler, kamuoyunda tepkiyle karşılandı. Bir muhabirin, “Niçin gözaltına alındınız” sorusuna verdiği yanıt, sadece kendi talihini değil, memleketin makus talihini de özetlediği için yeterince anlamlıydı: “Cumhuriyet’te çalıştığım için.”
“Politika” gazetesinde başladığı “Tırmık” adlı köşesini yıllarca yazmayı sürdürdü. 79. yaşını sürdüğü 2020 yılında, sürekli basın kartı Cumhurbaşkanlık İletişim Başkanlığı tarafından yenilenmediği için idare mahkemesine dava açmaya karar verdi. Mücadeleyle ördüğü hayatıyla sadece yazın tarihine değil, Türkiye tarihine de geçen gazetecilerden oldu.
News
