Hamas’ın serbest bıraktığı 13 İsrailli ve dört Tayland vatandaşı, Gazze’ye yardım malzemeleri ulaştırılması konusundaki kısa süreli krizin ardından bugün İsrail’e vardı. İsrail ise 39 Filistinli mahkumu serbest bıraktı.
Rehinelerin serbest bırakılması için yapılan geçici ateşkesi tehdit eden kısa süreli anlaşmazlık Katar ve Mısır’ın arabuluculuğuyla aşıldı. Ancak dört gün içinde toplam 50 İsrailli rehinenin 150 Filistinli mahkumla takas edilmesini öngören anlaşmanın kırılganlığını da ortaya koydu.
Görüntülerinde rehineler Gazze’den ayrıldıktan sonra Refah sınır kapısının Mısır tarafında görülürken, Hamas rehineleri Cumartesi günü geç saatlerde Uluslararası Kızıl Haç Komitesi’ne teslim etti. Serbest bırakılan 13 İsrailliden altısı kadın, yedisi ise çocuk ve gençti.
İsrail ordusundan (IDF) yapılan açıklamada “Serbest bırakılan rehineler ailelerine kavuşacakları İsrail’deki hastanelere doğru yola çıktılar” denildi.
39 Filistinli de serbest
Filistin haber ajansı WAFA’nın bildirdiğine göre, iki İsrail hapishanesinden serbest bırakılan Filistinli mahkûmların altısı kadın, 33’ü ise çocuktu.
Görgü tanıklarının ifadesine göre, serbest bırakılanlardan bazıları Batı Şeria’da bulunan Ramallah’taki El-Bireh Belediye Meydanı’na geldi ve burada binlerce vatandaş onları bekliyordu.
Bir Filistinli yetkili Hamas’ın İsrail’le anlaştığı dört günlük ateşkese devam edeceğini söyledi. 7 Ekim’de Hamas savaşçılarının İsrail’in güneyine saldırarak 1.200 kişiyi öldürmesi ve yaklaşık 240 kişiyi rehin almasından bu yana çatışmalar ilk kez durdu.
Bu saldırıya yanıt olarak İsrail, Gazze’yi yöneten Hamas militanlarını yok etme sözü verdi, bölgeye bomba ve mermi yağdırdı ve kuzeyde bir kara saldırısı başlattı. Filistinli sağlık yetkililerinin Cumartesi günü yaptığı açıklamaya göre, bugüne kadar yaklaşık yüzde 40’ı çocuk olmak üzere 14.800 kişi hayatını kaybetti.
Cumartesi günkü takas, Hamas’ın Cuma günü İsrail hapishanelerinden 39 Filistinli kadın ve gencin serbest bırakılması karşılığında aralarında çocuk ve yaşlıların da bulunduğu 13 İsrailli rehineyi daha serbest bırakmasının ardından gerçekleşti.
Hamas Cuma günü ayrıca 10 Taylandlı tarım işçisini ve bir Filipinliyi serbest bıraktı.
Ateşkes koşullarını
Hamas’ın silahlı kanadının, dün erken saatlerde, İsrail’in yardım kamyonlarının Gazze’nin kuzeyine girmesine izin verme taahhüdü de dâhil olmak üzere tüm ateşkes koşullarını yerine getirene kadar planlanan ikinci tur rehine salıverme işlemlerini ertelediğini açıklamasının ardından anlaşmada kritik anlar yaşandı.
Hamas sözcüsü Usame Hamdan, Cuma gününden bu yana Gazze’ye giren 340 yardım kamyonundan sadece 65’inin kuzey Gazze’ye ulaştığını ve bunun “İsrail’in kabul ettiğinin yarısından daha az” olduğunu söyledi.
IDF, Gazze Şeridi içinde yardım dağıtımının Birleşmiş Milletler ve uluslararası örgütler tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi.
Birleşmiş Milletler, Cumartesi günü kuzey Gazze’ye 61 kamyon yardım ulaştırıldığını ve bunun 7 Ekim’den bu yana en büyük sayı olduğunu söyledi. Bu yardımlar gıda, su ve acil tıbbi malzemeleri içeriyordu.
Hamas’ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları da İsrail’in Filistinli tutukluların serbest bırakılması şartlarına uymadığını ve tutukluların tutukluluk sürelerine göre serbest bırakılmadığını açıkladı.
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid El-Ensari Cumartesi günü yaptığı açıklamada, serbest bırakma için nasıl ve kime öncelik verileceği konusunda “çok fazla tartışma” yapıldığını ve Filistin tarafında kilit kriterin İsrail hapishanelerinde geçirilen süre olduğunu söyledi.
El-Ensari, CNN’e verdiği demeçte “Şimdi bu duraklamanın ikinci ya da üçüncü gününde, bugünü bu kadar zor kılan bu ayrıntıların çoğunu çözebileceğimizi umuyoruz” dedi.
Anlaşmanın çökmemesini sağlamak için Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda, ABD Başkanı Joe Biden’ın da Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani’yi arayarak katıldığı yüksek riskli bir diplomasi günü yaşandı.
İsrail, Hamas’ın günde en az 10 rehineyi serbest bırakmaya devam etmesi halinde ateşkesin uzatılabileceğini açıkladı. Filistinli bir kaynak 100 kadar rehinenin serbest kalabileceğini bildirdi.
