İran’da cumhurbaşkanı seçimi ikinci tura kaldı

İran’da cumhurbaşkanı seçimi ikinci tura kaldı

İran’daki seçim sonuçları, hiçbir adayın yeterli çoğunluğu sağlayamadığı ve cumhurbaşkanı seçiminin reform yanlısı adayı Mesud Pezeşkiyan ile muhafazakar aday Said Celili arasında ikinci tura kaldığını gösteriyor.

İçişleri bakanlığı yetkilisi Muhsin İslami devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, dün yapılan seçimde şu ana kadar sayılan 10,3 milyondan fazla oy arasında, sertlik yanlısı eski nükleer müzakereci Celili’nin 4,26 milyondan fazla oy kazandığını ve düşük profilli ılımlı rakibi milletvekili Mesud Pezeşkiyan’ın yaklaşık 4,24 milyon oy aldığını söyledi.

Sertlik yanlısı Meclis Başkanı Muhammed Bagher Kalibaf yaklaşık 1.9 milyon oyla üçüncü sırada yer alırken, eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi yaklaşık 112 bin oy aldı.

İran basınında yer alan haberlerde Celili’nin aldığı oy oranı sürpriz olarak nitelendiriliyor.

Ülkeden gelen haberler Tahran ve diğer bazı şehirlerdeki oy verme merkezlerinde kalabalık oluşmadığı yönünde. Bazı yetkililer katılım oranının yüzde 40 civarında olduğunu ve bunun İran’daki dini yöneticilerin beklentilerinin altında olduğunu söyledi.

İran’ın Tasnim haber ajansı, İbrahim Reisi ‘nin bir helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından bir sonraki cumhurbaşkanını seçmek için “büyük olasılıkla” ikinci bir seçim yapılacağını yazdı.

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindekilerin 19 Mayıs’ta bir helikopter kazasında trajik bir şekilde hayatını kaybetmesinin ardından 28 Haziran’da yerini alacak cumhurbaşkanının seçim süreç başlatılmıştı. Seçiciler kurulu altı başvurucunun adaylığını onaylamıştı.

İkinci turda yarışması beklenen iki aday hakkındaki bilgiler şöyle:

Said Celili

58 yaşındaki Celili sertlik yanlısı bir siyasetçi ve eski üst düzey nükleer müzakereci. İran’ın 2013 cumhurbaşkanlığı seçimleri için başvurdu, ancak  Reisi’yi desteklemek için adaylıktan çekildi.

Geçmişte müzakerelerde Celili ile muhatap olan mevcut CIA direktörü Bill Burns, onu görüşmelerde “sersemletici derecede donuk” olarak tanımlıyor.  Celili, 1980’lerdeki İran-Irak savaşında bir bacağını kaybettikten sonra “Yaşayan Şehit” lakabını aldı. İran’ın nükleer programı konusunda Batı ile müzakere etmesine gerek olmadığını savunuyor. Hamaney’le yakın bağları olduğu düşünülse de ön sıralarda değil. Kampanyası büyük ölçüde kırsal kesimdeki seçmenlere odaklanmış durumda.

Mesud Pezeşkiyan

69 yaşında bir kalp cerrahı olan Pezeşkiyan, cumhurbaşkanlığı için yarışan sertlik yanlısı isimler arasındaki tek reformist adaytı. Batı ile yeniden müzakere ederek 2015 nükleer anlaşmasının bir versiyonunu yeniden başlatmayı deneyeceğini söyledi. İran’ın dünyayla iletişim kurması gerektiğini belirterek anlaşmaya duyulan ihtiyacı ekonomik terimlerle ifade etti.

Görece ılımlı Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani döneminde görev yapan ve nükleer anlaşmanın imzalanmasına yardımcı olan İran’ın eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de ona destek verdi. Ancak analistler Pezeşkiyan’ın kazanması için yüksek bir katılım oranına ihtiyaç duyacağını düşünüyor ki ülkeyi saran mevcut ilgisizlik göz önüne alındığında bu pek olası görünmüyor. Pezeşkiyan’ın kampanyası gençlerin, kadınların ve İran’ın etnik azınlıklarının oylarına odaklandı.