2022′ yeni girişimlerin oranı önceki yıla göre yüzde 0,1 artarak yüzde 16,1 oldu. İstihdama göre hızlı büyüyen girişimler oranı 2022 yılında yüzde 13,8 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılı “Girişimcilik ve İş Demografisi” istatistikleri açıklandı.
Buna göre, girişimlerin 2021 yılındaki doğum oranı yüzde 16,0 ve bu girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 5,6 iken, 2022 yılında doğum oranı yüzde 16,1’e yükselirken, istihdam payı ise yüzde 5,5’e düştü.
Doğan girişimler incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek payı yüzde 35,5 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bunları yüzde 14,9 ile ulaştırma ve depolama ve yüzde 12,1 ile imalat sektörleri izledi.
İllere göre 2022 doğan girişimlerden en yüksek payı yüzde 26,8 ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla yüzde 7,4 ile Ankara ve yüzde 6,2 ile İzmir takip etti.
Kapanan girişimler
Girişimlerin 2019 yılındaki ölüm oranı yüzde 12,1 iken 2020 yılında yüzde 9,6’ya düştü. Ölen girişimlerin istihdamdaki payı ise 2019 yılında yüzde 4,3 iken 2020 yılında yüzde 3,6 olarak gerçekleşti.
Ölen girişimler incelendiğinde, 2020 yılında en yüksek payı yüzde 33,9 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bunları sırasıyla yüzde 12,5 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri ile yüzde 11,8 ile ulaştırma ve depolama sektörleri izledi.
İllere göre 2020 yılında ölen girişimlerden en yüksek payı yüzde 27,3 ile İstanbul aldı. Bu ili yüzde 7,5 ile Ankara ve yüzde 6,6 ile İzmir takip etti.
Ayakta kalma oranları
Girişimlerden 2021 yılında doğanların yüzde 75,3’ü 2022 yılında hayatta kaldı.
Girişimlerin 2020 yılında bir yıllık hayatta kalma oranı yüzde 84,1, iki yıllık hayatta kalma oranı yüzde 68,2 olarak gerçekleşti.
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimler oranı 2022 yılında yüzde 13,8 oldu. Aynı yıl için ceylan girişimler oranı ise yüzde 2,4 oldu.
Ciro ve istihdama göre büyüme
Ciroya göre hızlı büyüyen girişimler oranı 2022 yılında yüzde 20,7, ceylan girişimler oranı ise yüzde 2,9 oldu.
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin 2022 yılında yüzde 31,8’i imalat, yüzde 20,3’u toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 14,0’ı ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
Ciroya göre hızlı büyüyen girişimlerin 2022 yılında yüzde 32,3’ü imalat, yüzde 27,6’sı toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,0’ı ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
İstihdama göre ceylan girişimlerin 2022 yılında yüzde 27,5’i imalat, yüzde 14,4’ü inşaat ve yüzde 13,0’ı ise toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterdi.
Ciroya göre ceylan girişimlerin 2022 yılında yüzde 26,9’u imalat, yüzde 15,7’si toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 11,1’i inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
İmalat sanayinde yeni girişimler
İmalat sanayinde 2022 yılında doğan girişimlerin yüzde 59,7’si düşük teknoloji ürünleri üretti.
İmalat sanayinde 2022 yılında doğan girişimlerin yüzde 27,5’i orta düşük, yüzde 11,8’i orta yüksek, yüzde 0,9’u ise yüksek teknoloji düzeyine sahip ürünleri üreten girişimler oldu.
Belli bir yılı dolduran girişimler
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ciro payı yüzde 22,2 olarak gerçekleşti. En yüksek ikinci ciro payına ise yüzde 16,1 ile 2011-2015 yılları arasında kurulan girişimler sahip oldu.
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki istihdam payı yüzde 31,5 olarak kayıtlara yansıdı. Girişimlerden 2011-2015 yılları arasında kurulanlar ise yüzde 16,5’lik istihdam payına sahip olduğu görüldü.
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ihracat payı yüzde 16,8 olarak kaydedildi. Girişimlerden 1990 ve öncesindeki yıllarda kurulanlar ise yüzde 17,8’lik ihracat payı ile en yüksek orana sahip olarak gerçekleşti.
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ithalat payı yüzde 11,0 oldu. Girişimlerden 1990 ve öncesinde kurulanlar ise yüzde 34,7’lik ithalat payı ile en yüksek orana sahip olduğu belirlendi.
Kaynak: Ajans Bizim