En son 1970 yılında Kuzey Amerika’dan izlenen ve 2078 yılında tekrar görülebilecek tam güneş tutulması, 8 Nisan’da tekrarlanacak.
Ay’ın merkezi gölgesi 8 Nisan’da Kuzey Amerika boyunca 2.400 km/saat fazla bir hızla ilerleyerek tam güneş tutulmasına neden olduğunda, ortaya çıkan manzara hem benzersiz hem de ilerleyen bir döngünün parçası olacak.
Bu tam tutulma yolu sadece 185 kilometre genişliğinde dar bir yol olacak ve Meksika, ABD ve Kanada’nın bazı bölgelerinden geçerek kıta boyunca 100 dakika sürecek. Sadece bu yol üzerinde bulunan izleyiciler gündüzleri karanlığı, düşen sıcaklıkları ve gece hayvan davranışlarını deneyimleyebilecekler. Sadece bu yol üzerinde tamamen tutulmuş güneşin güzel koronasına çıplak gözle bakmak mümkün olacak.
Tam güneş tutulması güzergâhında yaşayan 40 milyon insanın çoğu için bu, hayatta bir kez yaşanacak bir olay olacak. Ancak güneş tutulmaları insan hayatından çok daha büyük zaman ölçeklerinde tekrar eden uzun vadeli bir modelin ürünü.
18 yılda tekrarlanan tutulmalar
Live Science’nin haberine göre, tüm güneş tutulmaları Saros adı verilen seri halinde gerçekleşiyor. Her 223 ayda, bir Ay gölgesi Dünya’nın yüzeyine yansıyarak bir tutulmaya neden oluyor. NASA’ya göre bu süre 6,585.3 gün bir başka anlatımla 18 yıl, 11 gün, 8 saatte bir yaşanıyor.
Bu sekiz saat çok önemli. Bu, aynı Saros’ta birbirini takip eden üç güneş tutulmasının dünya çevresindeki yolun üçte birinde meydana geldiği anlamına geliyor. Saros 139’un bir parçası olan 8 Nisan’daki tam güneş tutulması, 18 yıl, 11 gün, 8 saat önce, 29 Mart 2006’da Afrika’da tam güneş tutulmasına neden olmuştu. Aynı Saros, 8 Nisan 2024’ten tam 18 yıl, 11 gün, 8 saat sonra – 20 Nisan 2042’de – Asya’da bir tam güneş tutulması meydana getirecek.
Ancak bu sekiz saat, benzer bir tam tutulma yolunun her dört tekrarda bir dünyanın aynı bölgesini tekrar ziyaret edeceğini garanti ediyor. Tam olarak 669 aydan – ya da 54 yıl, 33 günden – oluşan bu döneme exeligmos adı veriliyor.
Dolayısıyla, 8 Nisan’daki tam güneş tutulmasına neden olacak aynı gök mekaniği, 7 Mart 1970’te Kuzey Amerika’da bir tam güneş tutulması meydana getirdi. Ay, 8 Nisan’dan sonra Kuzey Amerika’yı bir kez daha 11 Mayıs 2078’de ziyaret edecek.
Ancak Saros sonsuza kadar sürmeyecek. Yüzyıllar boyunca Dünya yüzeyinde yükselir ve alçalır, sonunda uzaya atlarlar. Saros 130, 1501’den beri güneş tutulması üretiyor ve 2763’e kadar da üretecek. Ancak 16 Temmuz 2186’da 7 dakika 29 saniye süren bir tam tutulma üreterek zirve yapacak. 10.000 yılın en uzun tam tutulması ve en azından 6000 yılına kadar.
Kaynak: Ajans Bizim
News
