Avrupa Birliği (AB) Ukraynalı gıda üreticilerine, tahıl ithalatına yeni sınırlamalar getirilse de, Haziran 2025’e kadar pazarlarına tarifesiz erişim hakkı verilmesi konusunda geçici bir anlaşmaya vardı.
Avrupa Komisyonu Ocak ayında Ukrayna tarım ürünlerine uygulanan vergi ve kotaların bir yıl daha askıya alınmasını ve kümes hayvanları, yumurta ve şeker için bir “acil durum freni” uygulanarak ithalatın 2022 ve 2023 yıllarındaki ortalama seviyeleri aşması halinde gümrük vergisi uygulanmasını önermişti.
Ancak, AB çevre kuralları ve ucuz ithalat nedeniyle çiftçilerin aylarca süren protestolarının ardından, AB milletvekilleri acil durum listesini diğer tarım ürünlerini de kapsayacak şekilde genişletmek ve 2021 yılını referans yıl olarak eklemek için bastırdı. Bu, Ukrayna’nın AB’ye ihracatının gümrük vergileri ve kotalarla kısıtlandığı Rusya’nın işgalinden önceydi.
Avrupa Parlamentosu ve Belçika’nın AB dönem başkanlığı müzakerecileri yulaf, mısır, kabuğu çıkarılmış tane ve balın listeye eklenmesi konusunda anlaşırken, limiti 2022 ve 2023 ithalatlarının ortalaması olarak tuttu.
Müzakereciler, yüksek seviyelere ulaşılması halinde Komisyon’un başlangıçta öngörülen 21 gün yerine 14 gün içinde harekete geçmesini sağladı.
Ayrıca Komisyon’un Ukrayna’dan yapılan buğday ve diğer hububat ithalatını izleyeceği ve AB piyasalarını bozması halinde harekete geçeceği taahhüdünü de eklediler.
Ukrayna’nın AB’deki komşuları (Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya) tarımsal ithalatın üreticilerini rahatsız ettiğinden şikayet ederek çiftçi protestolarına ve ithalat yasaklarına yol açtılar. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin geleneksel Karadeniz rotası üzerinden yapılan ihracatı engellemesinin ardından bu ülkelere yapılan sevkiyatlar arttı.
Kiev, tarım ihracatının AB pazarlarına zarar vermediğini, özellikle de Ukrayna’nın tarım ihracatının yaklaşık yüzde 95’inin Karadeniz üzerinden yapıldığını belirtiyor.
Ayrıca AB’nin 2022 ve 2023 yıllarındaki ortalama ithalata dayalı acil durum freninin kabul edilebilir olduğunu, ancak 2021’in eklenmesinin uygulanamaz olacağını savunuyor.
Geçici anlaşmanın şimdi Avrupa Parlamentosu ve AB hükümetleri tarafından, büyük olasılıkla Nisan ayında onaylanması gerekiyor.
News
