Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, dağıtım bölgesindeki illerde yeraltı su kaynaklarına dayanan tarımsal kulama ve bu amaçla kaçak elektrik kullanımından yakındı.
“Hizmet bölgemizdeki 130 bin çiftçinin yüzde 70’i tarımsal sulama için elektrikle çalışan motopomplar kullanıyor” diyen Arvas, tarımsal sulama için kurulan kayıtlı 26 bin 200 elektrik trafosuna ek olarak 8 bin 189 kaçak trafo tespit edildiğini belirtti.
Dicle Elektrik Dağıtım, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak illerindeki abonelere hizmet veriyor.
Arvas, yaptığı a ıklamada, şirketin hizmet bölgesindeki tarımsal sulama faaliyetleri konusunda şu bilgileri verdi:
“Hizmet bölgemizdeki 130 bin çiftçinin yüzde 70’i tarımsal sulama için elektrikle çalışan motopomplar kullanıyor. Bu yöntem, yılda ortalama 7,25 milyar kWh elektrik tüketimiyle milyarlarca metreküp değerli yeraltı suyunun çekilmesine yol açıyor. Bu miktar, Türkiye’deki tarımsal sulamada kullanılan elektriğin yaklaşık yüzde 47’sine denk geliyor ve ülke genelinde tarımsal faaliyetler için kullanılan yeraltı sularının yarısının bu bölgede tüketildiğini gösteriyor.”
Arvas, aşırı yeraltı suyu kullanımının toprak yapısının bozulmasına, erozyona, verimliliğin düşmesine ve çölleşmeye neden olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Ayrıca, 4.708.730 dönümü Şanlıurfa’da, 1.428.087 dönümü ise Diyarbakır’da olmak üzere bölgede toplam 7.313.614 dönüm alanda sulu tarım yapıldığı gözönünde bulundurulduğunda, durumun ciddiyeti daha da artıyor. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki sulama kanalları zamanında tamamlanabilseydi, Şanlıurfa’da 47.000 hektar, Mardin’de 26.000 hektar ve Diyarbakır’da 76.000 hektar olmak üzere Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki yapımı tamamlanan sulama kanalları bu yıl işletmeye açılırsa, toplam 149.000 hektar alan yeraltı suyu kullanmadan sulanabilecek ve 1,5 milyar kWh enerji tasarrufu sağlanarak ekonomiye 3,8 milyar TL katkıda bulunabilecektir. DSİ tarafından yapılan kanalların bu yıl sulamaya açılması büyük önem arz etmektedir.”
Elektrik değil, sulama sorunu
Arvas, Dicle Elektrik’in dağıtım bölgesindeki yeraltı sularının tükenmesine yol açan ve tarım arazileri için kullanılan kaçak trafolar hakkında da bilgi verdi.
Tarımsal sulama için kurulan kayıtlı 26 bin 200 elektrik trafosuna ek olarak 8 bin 189 kaçak trafo tespit edildiğini belirten Arvas; “Kayıt dışı trafoların, özellikle Şanlıurfa’da 5 bin 834 adetle en yüksek sayıya ulaştı. Tarımsal sulamada bu denli fazla elektrik kullanılmasının bir diğer sebebi de yeraltı sularının yıllar geçtikçe azalmaya yüz tutması ve her defasında daha derindeki suyun çekiliyor olması. Bundan 10 yıl önce 100-150 metreden su çeken çiftçi, artık yer yer 600-700 metre derine inmek zorunda. Bu da aslında bize bölgede elektrik değil, sulama sorunu olduğunu bir kez daha gösteriyor.”
Sulama ve sürdürülebilirlik
GAP kapsamındaki yapımı tamamlanan sulama kanalları bu yıl işletmeye açılmasının sorunun çözemüne katkı sağlayacağını anlatan Arvas, “Toplam 149.000 hektar alan yeraltı suyu kullanmadan sulanabilecek ve 1,5 milyar kWh enerji tasarrufu sağlanarak ekonomiye 3,8 milyar TL katkıda bulunabilecektir. DSİ tarafından yapılan kanalların bu yıl sulamaya açılması büyük önem arz etmektedir” dedi.
Yeraltı su kaynaklarının kullanımının sürdürülebilir ölçüde olması gerektiğini ifade eden Arvas, “Son yapılan araştırmalar, aşırı yeraltı suyu tüketiminin, dünyanın coğrafi kutuplarındaki kaymayı etkileyebilecek sonuçlarının olduğunu gösteriyor. Jeofizik alanındaki bu önemli keşif, su kaynaklarımızın yönetimine dair stratejilerimizi yeniden düşünmemizi gerektiriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak: Ajans Bizim
News
