İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl Netanyahu hükümetine karşı ülke çapında protestoları ateşleyen tartışmalı yargı reformunu iptal etti.
Söz konusu değişiklik Yüksek Mahkeme’nin anayasaya aykırı bulduğu yasaları iptal etme yetkisini sınırlandırıyordu.
Eleştirmenler bunun yargı sistemini zayıflatarak ülke demokrasisine ciddi zarar vereceğini söylüyor.
İsrail tarihinin en sağcı hükümeti olarak görülen mevcut Netanyahu hükümetine karşı güçlü bir muhalefet var.
Yüksek Mahkeme’nin 2023 yılında hükümet tarafından kabul edilen yasayı bozma kararı, aylar süren iç kargaşanın ardından geldi.
İnsanlar sokaklara dökülmüştü
Temmuz ayında hükümet şu anda “makuliyet” yasası olarak tanımlanan düzenlemeyi kabul etti.
Bu yasa İsrail’de Yüksek Mahkeme ve alt mahkemelerin “aşırı derecede mantıksız” buldukları hükümet kararlarını iptal etme yetkisini ortadan kaldırıyordu.
Yasa yaygın bir öfke ve bölünmeye yol açarak binlerce protestocunun reformların iptal edilmesi ve Başbakan Benjamin Netanyahu’nun istifası talebiyle sokaklara dökülmesine neden oldu. Organizatörler haftalık protestoların İsrail tarihindeki en büyük sokak gösterileri olduğunu söyledi.
O dönemde, aralarında hava kuvvetleri pilotlarının da bulunduğu yüzlerce yedek asker, askere gitmeyi reddetme tehdidinde bulunmuş, bu da İsrail’in askeri kapasitesine zarar verebileceği uyarılarına yol açmıştı.
Muhalefet memnun
Yüksek Mahkeme’den yapılan açıklamada, 15 yargıçtan 8’inin yasaya karşı karar verdiği belirtilerek, yasanın “demokratik bir devlet olarak İsrail Devleti’nin temel özelliklerine ciddi ve benzeri görülmemiş bir zarar” vereceği ifade edildi.
İsrail Adalet Bakanı ve yasanın mimarı Yariv Levin yargıçları “tüm yetkileri ellerine almakla” eleştirdi ve yasayı iptal etme kararlarını antidemokratik olarak nitelendirdi.
Ancak muhalefet lideri Yair Lapid kararı memnuniyetle karşıladı. Lapid, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada ülkenin en üst mahkemesinin “İsrail vatandaşlarını koruma görevini sadakatle yerine getirdiğini” söyledi.
Geçen yıl yasaya karşı düzenlenen geniş çaplı protesto gösterilerinin organizatörleri de mahkemenin kararını memnuniyetle karşıladı. Onlardan biri olan Shikma Bressler yaptığı video açıklamasında Yüksek Mahkeme’nin şu an için “diktatörlüğün kılıcını boynumuzdan çıkardığını” söyledi.
“Makuliyet yasası”
“Makuliyet” yasası Netanyahu hükümeti tarafından getirilen daha geniş kapsamlı bir dizi yargı reformunun bir parçasıydı.
Bu reformlar, Yüksek Mahkeme’nin yasaları gözden geçirme ya da iptal etme yetkisini zayıflatarak Knesset’te (parlamento) basit bir çoğunlukla bu tür kararların geçersiz kılınmasını sağlayacaktı.
Hükümet, ayrıca yargıçların atanması konusunda daha fazla güç elde etmeye ve bakanların hukuk danışmanlarının tavsiyelerine uyma zorunluluğunu ortadan kaldırmaya çalıştı.
Netanyahu bu değişikliklerin yargıçlar ile siyasetçiler arasındaki dengeyi düzeltmek için gerekli olduğunu savunuyor.
Yüksek Mahkeme’nin kararı hükümete olan güveni daha da sarsma tehdidi taşıyor. Netanyahu’nun partisi Likud, kararın “özellikle savaş zamanında halkın birlik iradesine” karşı çıktığını söyledi.
İsrail yönetimi, Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısını önleyemediği ve Gazze’ye götürülen İsrailli rehinelerin tamamını kurtaramadığı için ülke içinde baskı altında.
Kaynak: Ajans Bizim
News
