Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Avrupa’da Rus saldırganlığına ilişkin endişelerin arttığı bir dönemde İsveç, İkinci Dünya Savaşı sonrası onlarca yıllık tarafsızlığını sona erdirerek transatlantik askeri ittifakın 32. üyesi olarak NATO’ya resmen katıldı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in başkanlık ettiği törende İsveç’in ittifaka “katılım belgesi” Dışişleri Bakanlığı’na resmen tevdi edildi.
Blinken, “Bu İsveç için tarihi bir an. İttifak için tarihi bir an. Transatlantik ilişkiler için de tarihi bir an. NATO ittifakımız artık daha güçlü, hiç olmadığı kadar büyük” dedi.
Kristersson bir sosyal medya paylaşımında “bu nedenle daha güvenli bir ülkeyiz” diye yazdı.
Kristersson Beyaz Saray’ı ziyaret edecek ve ardından Başkan Joe Biden’ın Kongre’de yapacağı Birliğin Durumu konuşmasının onur konuğu olacak.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada İsveç’in NATO müttefiki olmasının “ABD ve müttefiklerimizi daha da güvenli kılacağı” ifade edildi.
Açıklamada, “NATO dünya tarihindeki en güçlü savunma ittifakıdır ve vatandaşlarımızın güvenliğini sağlamak için 75 yıl önce ittifakımız İkinci Dünya Savaşı’nın enkazından kurulduğunda olduğu gibi bugün de kritik öneme sahiptir” denildi.
İsveç bayrağı karargaha çekilecek
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg bunu “tarihi bir gün” olarak nitelendirdi.
Stoltenberg yaptığı açıklamada “İsveç artık NATO politikalarının ve kararlarının şekillendirilmesinde eşit söz hakkına sahip olarak NATO masasında hak ettiği yeri alacaktır” dedi.
İsveç bayrağı Pazartesi günü askeri örgütün Brüksel’deki karargahının dışına çekilecek. Stoltenberg, İskandinav ülkesinin “artık müttefiklerin özgürlük ve güvenliğinin nihai garantisi olan 5. Madde kapsamında sağlanan korumadan yararlandığına” da dikkat çekti.
NATO anlaşmasının 5. Maddesi tüm üyeleri toprakları ya da güvenliği tehdit altında olan bir müttefikin yardımına koşmakla yükümlü kılıyor. Bu madde 11 Eylül 2001 saldırılarından sonra ABD tarafından sadece bir kez devreye sokulmuştur ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana İsveç’in aradığı kolektif güvenlik garantisiydi.
Geçen yıl NATO’ya katılan Finlandiya ile birlikte İsveç, Rusya’nın 2022 başlarında Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından İskandinav ülkelerinin Soğuk Savaş dönemindeki dış politikalarına damgasını vuran uzun süreli askeri tarafsızlığını terk etti.
Demokrat başkanın İsveç’in katılım kararını, savaş üçüncü yılına girerken isteksiz Cumhuriyetçilere Ukrayna’ya durdurulan askeri yardımı onaylama çağrılarını hızlandırmak için kullanması bekleniyor.
İsveç’in üyeliği NATO üyeleri Türkiye ve Macaristan’ın itirazları nedeniyle gecikti.
Rusya’dan karşı önlemler
Rusya, geçen hafta, Stockholm’ün üyeliğine karşılık olarak “İsveç’in NATO’ya entegrasyonunun koşullarına ve kapsamına” bağlı olacak “karşı önlemler” alacağını duyurmuştu.
Finlandiya’nın geçen yıl atılmasından sonra İsveç’in de NATO’ya girmesi, Rusya dışında Baltık Denizi’ne kıyısı olan tüm ülkelerin artık Atlantik İttifakı üyesi olduğu anlamına geliyor.
İsveç ve Finlandiya, Avrupa Birliği üyelikleri nedeniyle askeri açıdan ABD’ye yakın olsalar da, tarihsel olarak Sovyetler Birliği’ne karşı Soğuk Savaş sırasında kurulan İttifak’a mesafeli durmayı tercih etmişlerdi.
İsveç, uluslararası barışı koruma güçlerine katkıda bulunsa da 1814’te Norveç ile savaşmasından bu yana hiç savaş görmedi.
News
